W ostatnim roku do KOWR wpłynęły 4 342 wnioski o wyrażenie zgody na wcześniejsze zbycie nieruchomości rolnych, czyli przed upływem 5 lat od nabycia gruntu rolnego. Wniosek uznać można za najpopularniejszy ze wszystkich kierowanych do KOWR. Dlaczego nabywcy nieruchomości rolnych występują z wnioskiem o wyrażenie zgody na zbycie lub oddanie w posiadanie nieruchomości rolnej? Co muszą w nim wykazać? I co istotne, jaka zmiana nastąpi od 1 września w zakresie składania wniosku?
Wniosek o wyrażenie zgody na wcześniejsze zbycie lub oddanie w posiadanie nieruchomości rolnej – po co jest składany?
UKUR znacznie ogranicza obrót nieruchomościami rolnymi w Polsce. Jednym z ograniczeń jest zakaz zbycia lub oddania w posiadanie innym podmiotom nieruchomości rolnej nabytej przez okres 5 lat. Jednak zakaz ten nie jest nieograniczony. Właściciel może wystąpić z wnioskiem o wyrażenie zgody na wcześniejsze zbycie lub oddanie w posiadanie nieruchomości rolnej.
Co musimy wykazać we wniosku, aby uzyskać pozytywną decyzję?
Aby uzyskać decyzję umożliwiającą wcześniejsze zbycie lub oddanie w posiadanie nieruchomości rolnej, musimy wykazać spełnienie przesłanki ważnego interesu nabywcy nieruchomości rolnej lub ważnego interesu publicznego.
Bardzo często wskazywanymi podstawami spełnienia przesłanki ważnego interesu nabywcy są przykładowo:
- choroba uniemożliwiająca prowadzenie gospodarstwa rolnego,
- zmiana działalności z rolniczej na inną aktywność zawodową,
- zmiana miejsca zamieszkania,
- trudna sytuacja finansowa nabywcy (więcej o trudnej sytuacji ekonomicznej jako przesłance zgody na zbycie pisaliśmy tutaj).
Powołując się na przesłankę ważnego interesu publicznego wskazuje się wszelkie okoliczności, które powodują konieczność zbycia lub oddania w posiadanie nieruchomości rolnej, które uzasadnione są w oderwaniu od osoby właściciela, np. przeznaczenie nieruchomości pod inwestycję celu publicznego.
Nasze twierdzenia muszą być poparte załączonymi dowodami. Dobrze skonstruowany wniosek, poparty argumentacją i materiałem dowodowym z dużym prawdopodobieństwem umożliwi wcześniejsze zbycie lub oddanie w posiadanie nieruchomości.
Co zmienia się 1 września 2024 r.?
Na stronie internetowej KOWR pojawił się komunikat zgodnie z którym od 1 września 2024 r. wnioski o wyrażenie zgody na wcześniejsze zbycie nieruchomości rolnej lub oddanie jej w posiadanie innym podmiotom dotyczące powierzchni poniżej 1 ha powinny być kierowane do oddziałów terenowych KOWR, właściwych ze względu na położenie nieruchomości będącej przedmiotem wniosku. Przed 1 września wnioski z całej Polski kierowane były do Centrali KOWR w Warszawie na adres: ul. Karolkowa 30, 01-207 Warszawa. Spraw było bardzo dużo, Centrala bardzo długo rozpatrywała sprawy, czasami nawet przez kilka miesięcy. Dlatego prawdopodobnie, aby odciążyć urzędników Centrali, podjęto decyzję o przekazaniu części spraw do rozpoznania oddziałom terenowym.
Kierując wniosek dotyczący nieruchomości rolnej powyżej 1 ha, w dalszym ciągu powinnyśmy skierować go do Centrali KOWR. Zmiana dotyczy wyłącznie nieruchomości rolnych do 1 ha – wniosek kierujemy do oddziału terenowego lub oddziałów terenowych KOWR, właściwych ze względu na położenie nieruchomości rolnej.
Podsumowanie
Składając wniosek o wyrażenie zgody na wcześniejsze zbycie lub oddanie w posiadanie nieruchomości rolnej (przed upływem 5 lat od jej nabycia) musimy uwzględnić gdzie należy wniosek złożyć. Jeżeli wniosek dotyczy nieruchomości rolnej poniżej 1 ha, kierujemy go do oddziału lub oddziałów terenowych KOWR właściwych ze względu na położenie nieruchomości. Wniosek dotyczący nieruchomości rolnej o areale 1 ha i więcej składamy do Centrali KOWR w Warszawie.
radczyni prawna dr Martyna Komarowska-Horosz