Zgoda na nabycie oraz zgoda na zbycie nieruchomości rolnej lub oddanie jej w posiadanie od niedawna jest ważna tylko rok. Co z decyzjami w sprawach sprzed 5 października 2023 r.?
Zgodnie z dodanym ostatnią nowelizacją przepisem art. 2ba UKUR zgoda, o której mowa w art. 2a ust. 4 oraz 2b ust. 3, jest ważna rok od dnia, w którym decyzja ją wyrażająca stała się ostateczna. Wskazany przepis dotyczy, po pierwsze zgody na nabycie nieruchomości rolnej oraz po drugie, zgody na zbycie nieruchomości rolnej lub oddanie jej w posiadanie innemu podmiotowi. Jak wskazano w Uzasadnieniu nowelizacji „Po tym czasie, z uwagi na możliwość zmiany okoliczności faktycznych, zasadna jest ponowna weryfikacja przesłanek wskazanych w art. 2a ust. 4 oraz art. 2b ust. 3 UKUR. w celu uzyskania stosownej zgody Dyrektora Generalnego KOWR.”
Decyzja po upływie terminu ważności nie może być podstawą dokonania czynności prawnej. Czynność prawna bez ważnej decyzji Dyrektora Generalnego KOWR jest nieważna, o czym stanowi art. 9 UKUR.
Co z decyzjami wydanymi w sprawach wszczętych przed 5 października 2023 r.?
Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie przepisów przejściowych do art. 2ba UKUR. Wobec tego wątpliwości budzi fakt, czy przepis ten stosuje się do decyzji wydanych przed 5 październikiem 2023 r. Odpowiedź na to pytanie udziela sam Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa na oficjalnej stronie internetowej: „Należy zauważyć, że ustawodawca wprowadzając przepis art. 2ba w wyżej przytoczonym brzmieniu nie dodał przepisów przejściowych w tym zakresie. Wolą ustawodawcy było więc, aby m.in. zgody Dyrektora Generalnego KOWR na nabycie konkretnych nieruchomości rolnych ważne były przez określony ustawą okres (tj. przez rok od momentu, w którym decyzje je wyrażające stały się ostateczne), a przepis ten odnosił się do wszystkich wydanych zgód (bez względu na to, czy zostały one wydane przed dniem wejścia w życie powyższej nowelizacji, czy też zostaną wydane w dniu 05.10.2023 r. lub po tym dniu).” (Często zadawane pytania – Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa – Portal Gov.pl (www.gov.pl).
Czy KOWR ma jednak rację?
Przepisy przejściowe nie odnoszą się do art. 2ba UstrRolU. Z tego nie wynika jednak wniosek taki, jak w stanowisku z KOWR. Brak przepisów przejściowych oznacza, że nowa regulacja nie może mieć zastosowania do stanów sprzed jej wprowadzenia.
Do spraw, które zostały wszczęte i nie zakończyły się przed wejściem w życie nowelizacji nie stosuje się art. 2ba UstrRolU i zgody wydawane przez Dyrektora Generalnego KOWR mają charakter bezterminowy. Dopiero wnioski do DG KOWR złożone 5 października 2023 r. i później, będą rozpatrywane z uwzględnieniem tego przepisu i wydawane zgody będą obowiązywały przez rok od dnia ostateczności decyzji (tak J. Bieluk, Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, wyd. III, 2024 – w druku – Wydawnictwo C.H. Beck).
Podsumowanie
Po wejściu w życie 5 października 2023 r. zmiany przepisów ustawy UKUR, zgoda na nabycie nieruchomości rolnej oraz zgoda na zbycie nieruchomości rolnej lub oddanie jej w posiadanie innemu podmiotowi jest ważna rok od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Termin ten dotyczy tylko decyzji wydanych w sprawach, gdzie wnioski złożono 5 października 2023 r. i później.
